Dit artikel geeft een overzicht van de belangrijkste varianten van het coronavirus SARS-CoV-2, waaronder de Alfa-, Bèta-, Gamma-, Delta- en Omikronvariant. Het gaat in op hun ontdekking, besmettelijkheid, en de effectiviteit van vaccins tegen deze varianten.
De opkomst en ondergang van de alfavariant
De alfavariant, beter bekend als de 'Britse variant', werd in december 2020 geïdentificeerd in Nederland. Deze variant bleek besmettelijker te zijn dan de oorspronkelijke variant van SARS-CoV-2, wat leidde tot een breed verspreiding. Echter, in de zomer van 2021, werd de alfavariant op zijn beurt verdrongen door de nog besmettelijkere deltavariant.
In januari 2021 kwam de bètavariant, of de 'Zuid-Afrikaanse variant', op de voorgrond. Net als de alfavariant, bleek deze variant besmettelijker te zijn dan de oorspronkelijke variant die tot dan toe vooral in Nederland was aangetroffen. Echter, deze variant wordt tegenwoordig niet meer aangetroffen in de kiemsurveillance, wat erop wijst dat hij grotendeels is verdwenen uit de bevolking.
De gammavariant, ook wel bekend als de 'Braziliaanse variant', heeft drie zorgwekkende veranderingen in het spike-eiwit, de stekeltjes van het coronavirus. Deze veranderingen zijn vergelijkbaar met de veranderingen in de bètavariant. Ondanks de zorgen, wordt deze variant op dit moment niet meer aangetroffen in de kiemsurveillance, wat aangeeft dat zijn aanwezigheid in Nederland sterk is afgenomen.
De opkomst van de dominante deltavariant
De deltavariant, ook wel de 'Indiase variant' genoemd, werd in oktober 2020 voor het eerst ontdekt in India. Deze variant bleek aanzienlijk besmettelijker te zijn dan de alfavariant en werd in de zomer van 2021 de dominante variant in Nederland. Ondanks de verhoogde besmettelijkheid, blijken de huidige coronavaccins effectief te zijn tegen deze variant, wat heeft bijgedragen aan de beheersing van de pandemie tot nu toe.
De snelle wereldwijde verspreiding van de omikronvariant
De meest recente zorg is de opkomst van de omikronvariant, die eind november 2021 voor het eerst werd gemeld in Zuid-Afrika. Deze variant heeft een ongewoon groot aantal mutaties in het spike-eiwit en verspreidt zich sneller dan welke eerdere variant van SARS-CoV-2 dan ook. Hoewel de vaccins nog steeds enige bescherming bieden tegen deze variant, is de effectiviteit van de vaccins tegen besmetting een stuk lager dan bij de deltavariant.
