De alomtegenwoordige pruikzwam produceert stoffen die een positieve invloed kunnen hebben op mensen die lijden aan Alzheimer of Parkinson. Wetenschapper Riccardo Iacovelli probeert dit proces na te bootsen in zijn laboratorium.
Pruikzwam in de traditionele geneeskunde
De pruikzwam, die overal op het noordelijk halfrond te vinden is, heeft een lange geschiedenis in de Chinese geneeskunde. Al duizenden jaren wordt de zwam gebruikt om geheugenstoornissen te behandelen. Dit feit, samen met recent onderzoek dat de positieve effecten van zwamstoffen bevestigt, maakt het een interessant onderwerp voor verdere studie.
Recent onderzoek door een team van Taiwanese wetenschappers heeft de traditionele kennis over de pruikzwam verder versterkt en uitgebreid. In 2020 toonden ze aan dat erinacines en hericenonen, de actieve bestanddelen van de zwam, positieve effecten hebben op patiënten met Alzheimer en Parkinson. Deze bevindingen ondersteunen de voortzetting van onderzoek naar de therapeutische toepassingen van de pruikzwam.
Schimmels zijn een ongelooflijk diverse groep organismen. Met een geschatte twaalf tot vijftien miljoen soorten, waarvan slechts 150.000 zijn ontdekt, vormen schimmels een enorme bron van mogelijke medicijnen, vitaminen en kleurpigmenten. Ondanks hun vaak onaangename reputatie, worden schimmels door wetenschappers steeds meer gezien als 'cool' en potentieel waardevol.
De inspanningen van Iacovelli en zijn team
Riccardo Iacovelli, een postdoctoraal onderzoeker van de faculteit Wetenschappen en Techniek, is volledig gericht op het ontdekken en benutten van de potentie van schimmels. In het bijzonder probeert hij het proces na te bootsen waarbij de pruikzwam de werkzame stoffen produceert. Voor zijn baanbrekend en potentieel zeer waardevol werk heeft hij onlangs een subsidie van 50.000 euro gekregen.
Het wonderbaarlijke effect van pruikzwamstoffen
De werkzame stoffen in de pruikzwam hebben een interessant effect op de hersenen. Ze stimuleren de hersenen om meer nerve growth factor (NGF) te produceren, een stof die essentieel is voor de groei en het onderhoud van neuronen. Helaas produceert het brein na het 25e levensjaar steeds minder NGF. Maar door het gebruik van de actieve ingrediënten van de pruikzwam zou het mogelijk kunnen zijn om dit proces om te keren en neuronen te regenereren die verloren zijn gegaan bij ziekten zoals Alzheimer.
Genetische modificatie om het proces na te bootsen
Een van de belangrijkste uitdagingen voor Iacovelli en zijn team is de kleine hoeveelheid actieve stoffen die de pruikzwam produceert. Om dit te omzeilen, probeert Iacovelli de schimmel na te bootsen door genetische modificatie. Hij is momenteel bezig met het nabootsen van de zeven stappen die de pruikzwam doorloopt om hericenonen te produceren. Hij is er al in geslaagd om de eerste stap met succes na te bootsen in zijn lab, wat hoop geeft voor de resterende zes stappen.
De toekomstige plannen van Iacovelli
Vooruitkijkend ziet Iacovelli vele mogelijkheden voor de toepassing van schimmels. Hij hoopt samen te werken met experts in de groei van schimmels in een industriële omgeving om de productie van waardevolle stoffen op te schalen. Daarnaast ziet hij het potentieel van schimmels in veel verschillende toepassingen, zoals de productie van kleding, verf, vleesvervangers en natuurlijke gewasbeschermingsmiddelen.
