In plaats van de gebruikelijke afkoelende effecten die grote vulkaanuitbarstingen over het algemeen hebben, lijkt de massieve uitbarsting van de Tonga-vulkaan een tijdelijke wereldwijde opwarming te veroorzaken. Dit artikel onderzoekt de details en implicaties daarvan.
Tonga-uitbarsting zorgt voor opwarming
Wie had gedacht dat een vulkaanuitbarsting voor opwarming van de aarde zou kunnen zorgen? Traditioneel associëren we vulkaanuitbarstingen met een afkoelend effect, in ieder geval voor een paar jaar na de uitbarsting. Bij de vulkaanuitbarsting van Tonga, die in januari 2022 plaatsvond, zien we echter een heel andere trend. Onderzoekers hebben ontdekt dat deze massale uitbarsting een onverwacht effect heeft gehad op ons klimaat, in de vorm van een tijdelijke wereldwijde opwarming.
Enorme waterdamp emissie
Een van de meest opmerkelijke aspecten van de Tonga-uitbarsting was de enorme hoeveelheid waterdamp die de vulkaan de atmosfeer in schoot. Naar schatting bereikte zo'n 150 miljoen ton waterdamp de stratosfeer, een hoeveelheid die overeenkomt met ongeveer 58.000 Olympische zwembaden vol water. Dit is een absoluut uniek fenomeen, iets wat we nooit eerder hebben gezien bij een vulkaanuitbarsting.
Waterdamp veroorzaakt opwarming
In tegenstelling tot de normale afkoelende effecten van vulkaanuitbarstingen, lijkt de uitstoot van waterdamp door de Tonga-uitbarsting juist tot een temperatuurstijging te hebben geleid. Waterdamp is een broeikasgas en wanneer het in de stratosfeer terechtkomt, verhoogt het de neerwaartse en opwaartse warmtestraling. Voorlopige berekeningen suggereren nu dat de uitbarsting van de Tonga-vulkaan ertoe heeft geleid dat de aarde in 2023 ongeveer 0,1 graad Celsius is opgewarmd. Het is belangrijk om op te merken dat dit effect waarschijnlijk tijdelijk is en in de komende jaren zal afnemen.
Terwijl we beginnen te begrijpen hoe de uitbarsting van de Tonga-vulkaan het klimaat heeft beïnvloed, blijven er nog veel vragen onbeantwoord. Er is nog veel onderzoek gaande naar zowel de wereldwijde als regionale klimaateffecten. Onderzoekers bestuderen aspecten zoals veranderingen in windpatronen op grote hoogte en de impact op de ozonlaag. Alleen door voortdurende studie en observatie kunnen we echt beginnen te begrijpen hoe dit unieke fenomeen ons klimaat heeft beïnvloed.
Interessant is ook de mogelijke invloed van de uitbarsting op de ozonlaag. Er zijn theorieën dat de ongebruikelijke timing van het ontstaan van het gat in de ozonlaag dit jaar mogelijk verband houdt met de uitbarsting van de Tonga-vulkaan. Het lijkt erop dat de waterdamp die in de stratosfeer is vrijgekomen, invloed kan hebben gehad op de vorming van polaire stratosferische wolken, wat de afbraak van ozon kan bevorderen. Maar dit is momenteel nog speculatie, omdat wetenschappers nog niet eerder zulke grote hoeveelheden waterdamp in de stratosfeer hebben waargenomen en de exacte gevolgen daarvan nog niet volledig begrijpen.
