De aarde heeft zes van de negen 'planetaire grenzen' overschreden en bevindt zich nu in een risicovolle zone, waarschuwen wetenschappers. Alleen het gat in de ozonlaag blijft binnen veilige limieten dankzij eerdere maatregelen.
Zes planetaire grenzen overschreden
We bevinden ons in een gevaarlijke tijd waarin de aarde zes van de negen 'planetaire grenzen' heeft overschreden. Deze grenzen bepalen hoe ver belangrijke systemen zoals het klimaat en de watercyclus veilig kunnen functioneren. De twee die in de gevarenzone zitten, zijn luchtvervuiling en oceaanverzuring, die binnenkort ook hun veilige grenzen dreigen te overschrijden. Het enige lichtpuntje is het gat in de ozonlaag, dat zich nog in de veilige zone bevindt dankzij maatregelen die in de loop der jaren zijn genomen om ozonafbrekende stoffen uit te faseren.
'Meest zorgwekkende' planetaire grenzen
Onderzoekers waarschuwen dat de situatie zorgwekkend is, aangezien vier van de planetaire grenzen die invloed hebben op de levende wereld zich in de hoogste risicofase bevinden of bijna daar zijn. Deze grenzen zijn cruciaal voor het behoud van het leven zoals we dat kennen en hun overschrijding kan significante en mogelijk onomkeerbare veranderingen teweegbrengen.
Planetaire grenzen als risicopunten
Hoewel de planetaire grenzen ernstige waarschuwingssignalen zijn, zijn ze niet noodzakelijkerwijs onomkeerbare omslagpunten. In plaats daarvan markeren ze punten waarna het risico op fundamentele veranderingen in de fysieke, biologische en chemische systemen van de aarde toeneemt. Dit concept werd voor het eerst geïntroduceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature in 2009 en blijft een belangrijk onderdeel van de discussies over klimaatverandering en milieubescherming.
In 2015 werd een vervolgonderzoek uitgevoerd naar de planetaire grenzen, waarbij zeven grenzen konden worden geëvalueerd. Dit onderzoek, dat was gebaseerd op 2.000 wetenschappelijke studies, wordt door wetenschappers beschouwd als de 'eerste wetenschappelijke gezondheidscheck' voor de hele planeet. Het schetst een alarmerend beeld van de huidige staat van onze aarde en de uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd om haar te beschermen.
