
Wereldwijd stijgt de uitstoot van het superbroeikasgas N2O, voornamelijk door kunstmest die in stuwmeren terechtkomt. Een nieuw onderzoek van de Universiteit Utrecht werpt licht op deze groeiende milieuproblematiek.
Groeiende impact van N2O op klimaat
N2O, bekend als een superbroeikasgas, wordt voornamelijk vrijgelaten in de atmosfeer tijdens het verbranden van fossiele brandstoffen zoals steenkool, olie en aardgas. Klimaatonderzoekers hebben echter waargenomen dat de uitstoot van dit gas toeneemt doordat micro-organismen in onze binnenwateren er steeds meer van produceren. Deze trend kan een belangrijke bijdrage leveren aan de huidige klimaatverandering.
Kunstmest in stuwmeren verhoogt N2O-uitstoot
Een significante factor in de toename van N2O-uitstoot is kunstmest die vanaf akkers in stuwmeren belandt. Het bezinksel dat door rivieren wordt meegevoerd naar deze meren leidt tot de productie van N2O. Dit komt doordat het water in stuwmeren vrijwel stilstaat, waardoor er steeds minder zuurstof bij de micro-organismen komt die de organische resten in het bezinksel afbreken. Deze omstandigheden zijn ideaal voor de productie van N2O uit kunstmest.
In de afgelopen decennia is de uitstoot van N2O uit zoetwater aanzienlijk gestegen. Het gebruik van kunstmest en de bouw van stuwdammen zijn sinds de jaren zestig sterk toegenomen, wat heeft geleid tot een meer dan verdrievoudiging van de N2O-uitstoot uit zoetwaterbronnen. De uitstoot uit stuwmeren is zelfs met een factor tien toegenomen.
Verminderen van mestgebruik om N2O-uitstoot te beteugelen
Het toenemende gebruik van stuwdammen voor schone energieproductie kan worden ondermijnd door de extra N2O-uitstoot die deze meren genereren. Dit 'stuwmeer-effect' kan de CO2-besparing die wordt bereikt door energieopwekking teniet doen. De enige echte oplossing voor dit probleem is het verminderen van het gebruik van (kunst)mest.
Op 1 januari is in Nederland een verbod ingevoerd op het recreatief gebruik van lachgas, ook bekend als N2O. Dit verbod is ingevoerd vanwege de medische risico's van lachgas, maar het kan ook bijdragen aan het verminderen van de N2O-uitstoot in het land.