De term 'statistisch significant' wordt vaak genoemd in onderzoeksrapporten. Maar wat betekent het eigenlijk, en hoe beïnvloedt het onze interpretatie van wetenschappelijke resultaten? Dit artikel ontrafelt de betekenis en implicaties van statistische significantie.
De betekenis van 'statistisch significant'
'Statistisch significant' is een veelgebruikte term in het wetenschappelijk onderzoek. Het duidt op de mate waarin de resultaten van een onderzoek niet aan toeval kunnen worden toegeschreven. Bijvoorbeeld, als onderzoekers een nieuw geneesmiddel testen, vergelijken ze meestal een groep die het geneesmiddel ontvangt met een controlegroep die een placebo krijgt. De p-waarde, die vooraf is bepaald, geeft aan hoe waarschijnlijk het is dat het waargenomen verschil tussen deze twee groepen niet aan toeval te wijten is.
Significantie versus effectiviteit
Het is belangrijk op te merken dat een statistisch significant resultaat niet noodzakelijk betekent dat het geteste geneesmiddel daadwerkelijk een groot effect heeft. Het betekent alleen dat het verschil in resultaten tussen de geteste groep en de controlegroep groter is dan wat je zou verwachten op basis van toeval. Het betekent dus niet dat het geneesmiddel noodzakelijkerwijs effectief is, maar enkel dat het onderzoek suggereert dat dit het geval zou kunnen zijn.
De zekerheidsmarge van de resultaten kan worden vergroot door de groepen proefpersonen groter te maken. Dit betekent echter dat het moeilijker wordt om te controleren voor externe factoren die mogelijk invloed hebben op de resultaten. In zeer grote datasets kun je statistische verbanden vinden tussen zaken die logisch gezien niets met elkaar te maken hebben, zoals de correlatie in de Verenigde Staten tussen kaasconsumptie en het aantal mensen dat overlijdt doordat ze verstrikt raken in hun beddengoed.
De rol van de p-waarde in onderzoek
In wetenschappelijk onderzoek is de meest gebruikelijke p-waarde 5 procent. Dit betekent dat er niet meer dan een 5 procent kans mag zijn dat de resultaten simpelweg te wijten zijn aan toeval. Deze standaard is gebaseerd op de conventie in statistisch onderzoek en helpt te waarborgen dat de resultaten betrouwbaar zijn.
